Περί κάστρου σκέψεις
Πραγματοποιώντας κανείς μια γρήγορη περιδιάβαση στο διαδίκτυο ψάχνοντας πληροφορίες για το ενετικό κάστρο ή φρούριο της Ζακύνθου, η πρώτη περιγραφή που θα αντικρίσει, είναι ότι πρόκειται για ερείπια αρχαίου πέτρινου κάστρου με διάφορα εξωτερικά κτηρια, κανόνι και θέα στη θάλασσα.
Το ενετικό κάστρο – φρούριο της Ζακύνθου βρίσκεται στην διχοτομημένη πια ακρόπολη της Ψωφίδας και αποτελεί ένα μοναδικό μνημείο για την Ζακυνθινή πολιτιστική κληρονομιά, αφού «κουβαλάει» ένα μεγάλο μέρος της ιστορίας του νησιού. Σε αυτό βρισκόταν ενσωματωμένη η μεσαιωνική πόλη του νησιού και τα τείχη του κάστρου προστάτευαν τους κατοίκους από τις επιθέσεις των πειρατών. Δεν είναι δυνατόν να γνωρίζουμε την ημερομηνία της κτίσεώς του, όμως είναι γνωστό ότι περιλάμβανε κτίρια, όπως ο βυζαντινός ναός του Σωτήρα (San Salvatore), αργότερα καθεδρικός ναός των Λατίνων και τον ναό του Αγίου Ιωάννης του Προδρόμου. Σήμερα στο εσωτερικό του κάστρου παρατηρούνται μόνο ορισμένα ερειπία από μέρος των κτιρίων, όπως η ενετική πυριτιδαποθήκη και οι φυλακές.
Εδώ και αρκετά χρόνια το κάστρο έχει παρακμάσει και γίνεται εύκολα αντιληπτό ότι οι προσπάθειες συντήρησης και ανάδειξής του είναι μηδαμινές. Το κάστρο παραμένει μέχρι και σήμερα ανεκμετάλλευτο και εκτός ουσιαστικής λειτουργίας, ενώ αδυνατεί να φιλοξενήσει κάθε είδους πολιτιστική εκδήλωση. Πρόσφατα εκπονήθηκε μελέτη από το Υπουργείο Πολιτισμού προκειμένου να αναδειχθούν και να διασωθούν τα κτίρια και τα ερείπια στο εσωτερικό του κάστρου, όμως ελάχιστοι είναι εκείνοι που γνωρίζουν από πού προέρχονται αυτά τα ερείπια και ποια είναι εκείνα τα κτίρια που χρίζουν συντήρησης. Γεγονός είναι ότι το κάστρο, αν και επισκέψιμο, είναι εξαιρετικά μη προσεγμένο για τους θερινούς επισκέπτες του νησιού και τους ντόπιους κατοίκους, ενώ η φωταγώγηση του είναι και πάλι ανύπαρκτη, γεγονός που το καθιστά δευτερευούσης σημασίας και απαξιωμένο. Η πρόσβαση των εκπαιδευτικών μονάδων, που υπό άλλες συνθήκες θα επιθυμούσαν να επισκεφθούν τον χώρο στο πλάσιο της οργάνωσης εκπαιδευτικών εκδορομών και δράσεων για την διδασκαλία της ιστορία του νησιού, δεν φαίνεται να αναπτύσσεται, θα έλεγε κανείς ότι σταδιακά μειώνεται. Ως αποτέλεσμα οι νεότεροι απομακρύνονται όλο και περισσότερο από την τοπική ιστορία και οι παλαιότεροι την λησμονούν.
Η οποιαδήποτε προσπάθεια για την ανάδειξη του κάστρου και κατ΄ επέκταση του πολιτισμού της Ζακύνθου δεν είναι σε καμία περίπτωση περιττή. Η ειδυλλιακή τοποθεσία αλλά και η ιστορικότητα του κάστρου αποτελεί πλεονέκτημα για την προώθηση των πολιτιστικών φορέων αλλά και των νέων Ζακυνθινών καλλιτεχνών όλων των κλάδων του πολιτισμού. Μετά από χρόνια αδράνειας, το νησί χρειάζεται να επανέλθει πολιτιστικά στο προσκήνιο εντατικοποιώντας τις προσπάθειες για την ανάπτυξη του νησιού ως ένας προορισμός με έντονη πολιτιστική παρουσία.
Πομόνη Ανδριανή
Ιστορικός
The post Ανδριανή Πομόνη: Περί κάστρου σκέψεις appeared first on ZANTETIMES.GR.