Σε συμφωνία για την επιβολή επιπλέον κυρώσεων κατά της Λευκορωσίας κατέληξαν οι ηγέτες των «27» στη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ, ου διεξάγεται στις Βρυξέλλες.
Στο κείμενο των συμπερασμάτων αναφέρεται ότι το συμβούλιο καλείται να λάβει όλα τα απαιτούμενα μέτρα για να απαγορευτεί στους αερομεταφορείς από την Λευκορωσία να χρησιμοποιούν τα ευρωπαϊκά αεροδρόμια και τον εναέριο χώρο της ΕΕ.
Παράλληλα, καλεί τις ευρωπαϊκές αεροπορικές εταιρείες να αποφεύγουν τον εναέριο χώρο της Λευκορωσίας,
Οι «27» ζητούν από τον Διεθνή Οργανισμό Πολιτικής Αεροπορίας (ICAO) να ερευνήσει επειγόντως την εξαναγκαστική προσγείωση ενός αεροσκάφους της εταιρείας Ryanair στο Μινσκ, την Κυριακή.
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο απαιτεί επίσης την άμεση απελευθέρωση των ακτιβιστών Ρομάν Πρατάσεβιτς και Σόφια Σαπέγκα και καλεί την Κομισιόν και τον Ύπατο Εκπρόσωπο της ΕΕ, Ζοζέπ Μπορέλ να καταθέσει λίστα με πρόσθετες κυρώσεις κατά τους καθεστώτος της Λευκορωσίας.
Το σχέδιο συμπερασμάτων της Συνόδου Κορυφής ανήρτησε μέσω Twitter ο Μπάρεντ Λέιτς, εκπρόσωπος του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ.
Το Σχέδιο Συμπερασμάτων
«Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καταδικάζει έντονα την υποχρεωτική προσγείωση μία πτήσης της Ryanair στο Μινσκ, στη Λευκορωσία, στις 23 Μαΐου 2021, θέτοντας σε κίνδυνο την ασφάλεια των πτήσεων και την κράτηση από τις λευκορωσικές αρχές του δημοσιογράφου Ρόμαν Προτάσεβιτς και της Σοφία Σαπέγκα.
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο
Απαιτεί την άμεση απελευθέρωση του Ρόμαν Προτάσεβιτς και της Σοφία Σαπέγκα και να υπάρξουν εγγυήσεις για την ελευθερία των κινήσεών τους
Καλεί τον Διεθνή Οργανισμό Πολιτικής Αεροπορίας (ICAO) να ερευνήσει επειγόντως αυτό το άνευ προηγουμένου και απαράδεκτο περιστατικό
Προσκαλεί το Συμβούλιο να υιοθετήσει το συντομότερο δυνατό επιπρόσθετο κατάλογο με άτομα και οντότητες για την επιβολή σχετικών κυρώσεων
Καλεί το Συμβούλιο να υιοθετήσει επιπλέον στοχευμένες κυρώσεις και προσκαλεί τον Ύπατο Εκπρόσωπο και την Επιτροπή να υποβάλουν χωρίς καθυστέρηση προτάσεις προς αυτή την κατεύθυνση
Καλεί τους αερομεταφορείς με έδρα την ΕΕ να αποφεύγουν τις υπερπτήσεις από τη Λευκορωσία
Καλεί το Συμβούλιο να υιοθετήσει τα απαραίτητα μέτρα για απαγόρευση των υπερπτήσεων στον εναέριο χώρο της ΕΕ από λευκορωσικές αεροπορικές εταιρείες και να εμποδίσει την πρόσβαση σε αεροδρόμια της ΕΕ πτήσεων που εκτελούνται από αυτές τις εταιρείες.
Εκφράζει την αλληλεγγύη του στην Λετονία μετά την αδικαιολόγητη απέλαση Λετονών διπλωματών».
Ήδη, πολλές αεροπορικές εταιρείες είχαν ανακοινώσει ότι θα αποφύγουν τον εναέριο χώρο της Λευκορωσίας, ανάμεσά τους οι KLM (Ολλανδία), η σκανδιναβική SAS, AirBaltic (Λετονία), Lufthansa (Γερμανία) και Wizz Air (Ουγγαρία).
Ο ευρωπαϊκός Οργανισμός για την Ασφάλεια της Αεροναυτιλίας (Eurocontrol) έχει αναφέρει παράλληλα ότι εργάζεται με σκοπό να βοηθήσει τις αεροπορικές εταιρείες να παρακάμψουν τον εναέριο χώρο της Λευκορωσίας.
Το Eurocontrol ανέφερε ότι μόνο σήμερα επρόκειτο να πετάξουν στον εναέριο χώρο της ΕΕ 64 πτήσεις του λευκορωσικού αερομεταφορέα Belavia.
Τρεις ευρωπαϊκές εταιρείες, η γερμανική Lufthansa, η πολωνική LOT και η λετονική airBaltic εκτελούν 14 πτήσεις την εβδομάδα από και προς τη Λευκορωσία. Επειδή είναι κλειστό το ανατολικό τμήμα του εναέριου χώρου της Ουκρανίας «ορισμένες εταιρείες της ΕΕ χρησιμοποιούν τον εναέριο χώρο της Λευκορωσίας στις πτήσεις τους προς την Ασία», κατά το Eurocontrol.
Την εβδομάδα έως τις 19 Μαΐου περίπου 2.500 πτήσεις που χρησιμοποίησαν τον εναέριο χώρο της ΕΕ απογειώθηκαν, προσγειώθηκαν ή πέρασαν από τον εναέριο χώρο της Λευκορωσίας. Οι 419 από αυτές ήταν πτήσεις της Belavia, η οποία εκτελεί δρομολόγια από και προς 21 ευρωπαϊκές πόλεις, από το Ελνσίνκι της Φινλανδίας μέχρι τη Λάρνακα στην Κύπρο.
«Αυτό που συνέβη χθες ήταν ένα διεθνές σκάνδαλο» είχε δηλώσει ο πρόεδρος Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ, προσερχόμενος στη Σύνοδο Κορυφής στις Βρυξέλλες, τονίζοντας ότι οι ζωές πολιτών τέθηκαν σε κίνδυνο και η ΕΕ είναι πεπεισμένη ότι χρειάζεται «μία σταθερή αντίδραση».
Ο Σαρλ Μισέλ είχε ήδη διαμηνύσει πως «δεν θα παραμείνει χωρίς συνέπειες» το άνευ προηγουμένου περιστατικό, με τους «27» να ζητούν παράλληλα από το Μινσκ την άμεση απελευθέρωση του δημοσιογράφου Ρομάν Προτάσεβιτς.
Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν: «Απαράδεκτη η αεροπειρατεία»
Την ανάγκη να υπάρξει «ισχυρή απάντηση στην «απολύτως απαράδεκτη» αεροπειρατεία της πτήσης της Ryanair από τις αρχές της Λευκορωσίας, υπογράμμισε και η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
Χαρακτήρισε «εξοργιστική» τη συμπεριφορά του Μινσκ και τόνισε ότι ο πρόεδρος Αλεξάντερ Λουκασένκο πρέπει να καταλάβει ότι θα υπάρξουν «σοβαρές συνέπειες». Παράλληλα, κάλεσε στην άμεση απελευθέρωση του δημοσιογράφου Ρομάν Προτασέβιτς, λέγοντας πως «θα ασκήσουμε πίεση στο καθεστώς μέχρι να μάθει να σέβεται την ελευθερία των ΜΜΕ και του Τύπου».
Παράλληλα, σε μία τακτική καρότου και μαστιγίου, ανέφερε πως ένα οικονομικό και επενδυτικό πακέτο ύψους τριών δισ. ευρώ αναμένει τη Λευκορωσία, εφόσον καταστεί δημοκρατική χώρα.