Σύμφωνα με το ieidiseis.gr μια ανησυχητική εικόνα της κατάστασης του ελληνικού παραλιακού μετώπου αποτυπώνει πρόσφατη επιστημονική έρευνα, φέρνοντας στο φως τη σταθερή και εντεινόμενη μετατροπή φυσικών ακτογραμμών σε περιοχές μόνιμης δόμησης και σκληρών υποδομών.
Η έρευνα, η οποία βασίστηκε σε δορυφορικά δεδομένα και χαρτογραφήσεις του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος, ανέδειξε μια σταθερά αυξανόμενη πίεση που ασκείται στις παράκτιες ζώνες, με την Αττική να βρίσκεται στην κορυφή της λίστας: σχεδόν το 30% των παραλιακών της εκτάσεων έχει πλέον καλυφθεί από αδιαπέραστες επιφάνειες, όπως κτίρια, δρόμους, εγκαταστάσεις και τουριστικές δομές.
Τσιμεντοποίηση εν μέσω κρίσης
Παρά την οικονομική ύφεση της περιόδου 2006-2018, η οποία υποτίθεται ότι περιόρισε την οικοδομική δραστηριότητα, τα δεδομένα μαρτυρούν μια διαφορετική πραγματικότητα. Όπως επισημαίνει ο επίκουρος καθηγητής Απόστολος Λαγαρίας, η αστική εξάπλωση δεν σταμάτησε ποτέ πραγματικά – απλώς άλλαξε μορφή, εντοπίζοντας νέες, μη ρυθμισμένες περιοχές για να εξαπλωθεί.
Η μελέτη επικεντρώθηκε σε μια ζώνη πλάτους δύο χιλιομέτρων από τη γραμμή του αιγιαλού. Εκεί εντοπίστηκαν τεράστιες εκτάσεις «σφραγισμένου» εδάφους, δηλαδή επιφανειών που δεν επιτρέπουν την απορρόφηση νερού, επιβαρύνοντας την τοπική οικολογία και αυξάνοντας σημαντικά την ευαλωτότητα των περιοχών σε φαινόμενα όπως πλημμύρες και διάβρωση.
Οι πιο επιβαρυμένες περιοχές
Πέρα από την Αττική, «κόκκινες ζώνες» υψηλής δόμησης εμφανίζονται στην Κορινθία, τη Βοιωτία, την Εύβοια, τη Χαλκιδική και τη Θεσσαλονίκη, ενώ υψηλά ποσοστά καταγράφονται επίσης σε πόλεις όπως η Πάτρα, ο Βόλος, η Καλαμάτα και το Ηράκλειο.
Αλλά και περιοχές που μέχρι πρότινος θεωρούνταν ανέγγιχτες –όπως η Ίος, η νότια Ρόδος, το Γύθειο και η Κύμη– παρουσιάζουν αυξημένα επίπεδα δομημένων εκτάσεων, αποδεικνύοντας ότι η επέκταση της αστικής ανάπτυξης δεν γνωρίζει πλέον σύνορα. Οι τουριστικά κορεσμένες περιοχές, όπως η Μύκονος, η Πάρος και η Σαντορίνη, έχουν ήδη δει μεγάλο μέρος του παραλιακού τους μετώπου να «χάνεται» κάτω από στρώματα μπετόν.
Περιβαλλοντικός κίνδυνος εν όψει
Η έρευνα δεν περιορίζεται στην καταγραφή της αστικής εξάπλωσης. Παρουσιάζει, επίσης, το πώς αυτή η τάση επιδεινώνει την τρωτότητα της χώρας σε φυσικές καταστροφές – ιδιαίτερα ενόψει της κλιματικής αλλαγής. Η Ελλάδα, με πάνω από 15.000 χιλιόμετρα ακτογραμμής, εκ των οποίων το 40% είναι περιβαλλοντικά προστατευόμενοι οικότοποι, κινδυνεύει άμεσα από πλημμυρικά φαινόμενα, πυρκαγιές και θαλάσσια διάβρωση.
Ενδεικτικά, αναφέρονται περιοχές όπως η Χαλκιδική, η Ηγουμενίτσα, η Καλαμάτα, το Μεσολόγγι και η Λαμία, ως ζώνες υψηλής ευαλωτότητας. Παράλληλα, σε νησιά όπως η Κέρκυρα, η Κως και η Κρήτη, ο κίνδυνος πλημμυρών και απώλειας εδάφους λόγω ανόδου της στάθμης της θάλασσας θεωρείται πλέον πολύ σοβαρός.
Το ανεπαρκές νομικό πλαίσιο
Από τα ευρήματα της έρευνας προκύπτει και ένα σημαντικό θεσμικό κενό: οι ελάχιστες αποστάσεις που προβλέπονται από τη νομοθεσία για την κατασκευή κτιρίων κοντά στον αιγιαλό είναι πολύ μικρές. Αν και το πρωτόκολλο της Βαρκελώνης ορίζει ελάχιστο όριο τα 100 μέτρα, η ελληνική νομοθεσία επιτρέπει την οικοδόμηση από τα 30 μέτρα – ένα όριο που αφήνει τον παράκτιο χώρο ουσιαστικά απροστάτευτο.
Παράλληλα, ευαίσθητοι οικολογικά θύλακες, όπως οι υγρότοποι, δέχονται έντονες πιέσεις, με τον κίνδυνο του κατακερματισμού και της περιβαλλοντικής υποβάθμισης να γίνεται ολοένα και πιο ορατός.
Τι μπορεί να γίνει
Ο καθηγητής Λαγαρίας τονίζει την ανάγκη για μια συνολική αναθεώρηση του τρόπου με τον οποίο σχεδιάζεται και αναπτύσσεται ο παράκτιος χώρος στην Ελλάδα. Πρώτο βήμα είναι ο πολεοδομικός εξορθολογισμός των ήδη κορεσμένων περιοχών: με σχεδιασμό, ενίσχυση των υποδομών και σεβασμό στο περιβάλλον. Παράλληλα, απαιτείται ο καθορισμός ζωνών κατάλληλων για μελλοντική ανάπτυξη – σε περιοχές που βρίσκονται μακριά από την ακτογραμμή, ώστε να διαφυλαχτεί ό,τι φυσικό τοπίο έχει απομείνει.
Ο μεγάλος πλούτος της Ελλάδας, οι φυσικές της ακτές, βρίσκονται σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι. Χωρίς σαφή στρατηγική, αυστηρή τήρηση των νόμων και ουσιαστικό σχεδιασμό, η ανεξέλεγκτη «τσιμεντοποίηση» δεν θα σταματήσει – και οι συνέπειες για το περιβάλλον, την οικονομία και την ποιότητα ζωής θα είναι μακροπρόθεσμες και μη αναστρέψιμες.
Διαβάστε το άρθρο του Βασίλη Ανδριανόπουλου στο https://www.ieidiseis.gr
The post Βιομηχανία τσιμέντου στις ακτές: Η αόρατη απειλή που μεταμορφώνει τη φυσιογνωμία της Ελλάδας | Στο κόκκινο και το νοτιοανατολικό τμήμα της Ζακύνθου appeared first on ZANTETIMES.GR.