Αντικρουόμενες πληροφορίες σχετικά με το τι συνέβη στο ρωσικό καταδρομικό «Μόσκβα» δίνουν Ρωσία και Ουκρανία.
Ουκρανοί αξιωματούχοι υποστήριξαν ότι η ναυαρχίδα του ρωσικού στόλου στη Μαύρη Θάλασσα δέχθηκε πυραυλικό πλήγμα και ένας αξιωματούχος δήλωσε ότι το σκάφος βυθίστηκε. Η Ρωσία ανέφερε ότι το «Μόσκβα» υπέστη σοβαρές ζημιές από πυρκαγιά, η οποία ανάγκασε την ηγεσία να διατάξει την εκκένωση του πλοίου, το οποίο όμως δεν έχει βυθιστεί.
Οι Ρώσοι δεν επιβεβαιώνουν ότι το καταδρομικό τους, το οποίο μπορεί να μεταφέρει 500 ναύτες και φέρει οπλισμό 16 πυραύλων κρουζ μεγάλου βεληνεκούς, δέχθηκε επίθεση, ενώ αργότερα ανακοίνωσαν ότι η φωτιά ετέθη υπό έλεγχο και πως το πλοίο ρυμουλκείται στο λιμάνι[1]. Προσέθεσαν δε ότι ο πυραυλικός του οπλισμός παραμένει σώος.
Η αφαίρεση του «Μόσκβα» από την ενεργό μάχη επιφέρει μείωση στη δυναμική της Ρωσίας στην περιοχή. Επτά εβδομάδες μετά το ξέσπασμα το πολέμου και ανεξάρτητα από το μέγεθος της ζημιάς, τυχόν επίθεση κατά του συγκεκριμένου πλοίου θα αποτελούσε σημαντικό πλήγμα και στο «πρεστίζ» των ρωσικών δυνάμεων.
Οι αναφορές των δύο πλευρών είναι τόσο αντικρουόμενες που δεν μπορεί να γίνει ούτε ο συγκερασμός τους, προκειμένου να βγει ένα ασφαλές συμπέρασμα. Παράλληλα, οι πυκνοί καπνοί από την πυρκαγιά δεν βοηθούν στο να διασαφηνιστεί η κατάσταση μέσω δορυφορικών εικόνων.
Ακόμη δε και η ουκρανική πλευρά δείχνει να επιδεικνύει μια κάποια αυτοσυγκράτηση. Ένας αξιωματούχος δήλωσε πως το σκάφος βυθίστηκε, βίντεο των ουκρανικών ενόπλων δυνάμεων το δείχνει να έχει αναποδογυρίσει και να βουλιάζει, όμως άλλος αξιωματούχος αρνήθηκε να επιβεβαιώσει.
Ο εκπρόσωπος του αμερικανικού Πενταγώνου Τζον Κίρμπι δήλωσε στο CNN ότι όντως υπήρξε έκρηξη στο «Μόσκβα», όμως προς ώρας οι ΗΠΑ δεν μπορούν να ξεκαθαρίσουν αν το πλοίο επλήγη από πύραυλο κατά τους ουκρανικούς ισχυρισμούς. Ο Κίρμπι ανέφερε ότι το πλοίο δεν έχει βυθιστεί και πιθανότατα θα μεταφερθεί για επισκευή στη Σεβαστούπολη.
Από την άλλη, όμως, ο ισχυρισμός της επίθεσης αποκτά έρεισμα από το γεγονός ότι η Ρωσία μετέφερε όλα τα πλοία που είχε στη βόρεια Μαύρη Θάλασσα προς τον νότο μετά την πυρκαγιά στο «Μόσκβα», σύμφωνα με υψηλόβαθμο αξιωματούχο του αμερικανικού υπουργείου Άμυνας.
Οι επιθέσεις που επιβεβαίωσε η Μόσχα ήταν αυτές που έγιναν στα χωριά των περιφερειών Μπριάνσκ και Μπέλγκοροντ. Οι κυβερνήτες των δύο περιοχών, όπως και η ρωσική υπηρεσία πληροφοριών FSB, ανέφεραν βομβαρδισμούς από την ουκρανική πλευρά κατά μικρών οικισμών και ενός σημείου συνοριακού ελέγχου. «Το χωριό Σπονταριούσινο δέχθηκε πυρά από την Ουκρανία» δήλωσε ο περιφερειάρχης του Μπέγλκοροντ Βιτσισλάβ Γκλαντκόφ σε ανάρτησή του στο telegram, προσθέτοντας ότι το χωριό και ένας άλλος οικισμός έχουν εκκενωθεί. Οι αρχές έκαναν λόγο για συνολικά οκτώ τραυματίες.
Οι Ουκρανοί από την πλευρά τους αρνήθηκαν κατηγορηματικά ότι ενεπλάκησαν σε οποιαδήποτε στρατιωτική δράση πέραν των δικών τους συνόρων. Το ουκρανικό Κέντρο για την Καταπολέμηση της Παραπληροφόρησης ανέφερε ότι αυτά τα μηνύματα αποτελούν «ειδική επιχείρηση πρόκλησης αντιουκρανικής υστερίας» και έκανε λόγο για ψευδεπίγραφα περιστατικά που χρησιμεύουν ως πρόφαση για αντίποινα. Την Τετάρτη, το ρωσικό υπουργείο Άμυνας ανακοίνωσε πως, αν η Ουκρανία επιτεθεί κατά της ρωσικής επικράτειας, ο ρωσικός στρατός θα πλήξει τα κέντρα των ουκρανικών αποφάσεων – περιλαμβανομένου του Κιέβου.
Αυτό που οι Ουκρανοί παραδέχονται πως βομβάρδισαν είναι μια γέφυρα κοντά στο Χάρκοβο. Το ουκρανικό υπουργείο Άμυνας δημοσιοποίησε την Πέμπτη εναέρια πλάνα που δείχνουν ρωσικά στρατιωτικά οχήματα σε μια κατεστραμένη γέφυρα στην περιοχή. Το υπουργείο ισχυρίστηκε πως οι δυνάμεις του ανατίναξαν τη γέφυρα, καθώς η ρωσική οχηματοπομπή εκινείτο προς την πόλη Ιζιούμ για να ενισχύσουν τις εκεί ρωσικές δυνάμεις. Τα οχήματα εντοπίστηκαν να κινούνται στην περιοχή και έτσι τοποθετήθηκαν εκρηκτικά κάτω από τη γέφυρα, ώστε, σύμφωνα με το υπουργείο άμυνας, να εμποδιστούν οι Ρώσοι.
Δεν δόθηκαν στοιχεία για την ημερομηνία των δημοσιοποιηθεισών φωτογραφιών, ενώ και το πρακτορείο Associated Press δεν ήταν σε θέση να επιβεβαιώσει τους ουκρανικούς ισχυρισμούς.
Ευτυχώς, τα οχήματα που μπλοκαρίστηκαν δεν ήταν εκείνα που μετέφεραν ανθρωπιστική βοήθεια. Η ρωσική κρατική τηλεόραση προέβαλε πλάνα, στα οποία φαίνονται Ρώσοι στρατιώτες να παραδίδουν προμήθειες που αναφέρεται πως ήταν περίπου 30 τόνοι ανθρωπιστικής βοήθειας, τρόφιμα και φαρμακευτικό υλικό.
Όμως την ίδια ώρα το ρωσικό σφυροκόπημα συνεχίζεται. Μεταξύ άλλων, οι ρωσικές δυνάμεις βομβαρδίζουν την περιφέρεια Τσερνίχιφ με τακτικά πυραυλικά συστήματα Tochka-U, όπως ανέφερε μέσω facebook η ουκρανική επιχειρησιακή διοίκηση. Το ρωσικό υπουργείο Άμυνας επιμένει από μέρους του ότι οι ρωσικές ένοπλες δυνάμεις δεν χρησιμοποιούν αυτά τα συστήματα – που ήταν και αυτά που έπεσαν προ ημερόν στον σιδηροδρομικό σταθμό της πόλης Κραματόρσκ. Τόσο το Κίεβο όσο και οι δυτικές υπηρεσίες πληροφοριών λένε ότι η ρωσική πλευρά χρησιμοποίησε αυτούς τους πυραύλους στο Ντονμπάς από την έναρξη της σύρραξης στην ανατολική Ουκρανία και συνεχίζει να τους χρησιμοποιεί και τώρα.
Μπροστά στα ερείπια των σπιτιών τους, οι κάτοικοι που επιστρέφουν κοιτούν απελπισμένοι. «Δεν έχω τίποτα να κάνω, παρά να κοιτώ και να κλαίω. Τόση δουλειά πήγε χαμένη. Χτίζαμε αυτό το σπίτι για 38 χρόνια και κατέληξε έτσι», λέει μια κάτοικος.
Εν τω μεταξύ, η αντιπρόεδρος της ουκρανικής κυβέρνησης Ιρίνα Βερεστσούκ ανέφερε μέσω telegram ότι, κατόπιν εντολής του προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι, έγινε η τέταρτη ανταλλαγή κρατουμένων από τις 24 Φεβρουαρίου. Η Βέρεστσουκ έγραψε ότι πέντε αξιωματικοί, 17 επίστρατοι και οκτώ άμαχοι, μεταξύ των οποίων μια γυναίκα, επεστράφησαν στην Ουκρανία. Η Βέρεστσουκ δεν παρείχε λεπτομέρειες για τον τόπο και τις συνθήκες της ανταλλαγής, ούτε και πόλοι Ρώσοι απελευθερώθηκαν ως αντάλλαγμα. Η ρωσική πλευρά, μέχρι στιγμής, δεν έχει σχολιάσει.
Το υπουργείο Άμυνας της Ουκρανίας ανακοίνωσε δε ότι αφέθηκαν ελεύθεροι δύο Ουκρανοί πιλότοι που είχαν πιαστεί αιχμάλωτοι από τον ρωσικό στρατό στις 8 Μαρτίου κοντά στο χωριό Νόβαγια Μπασάν, 80 χλμ. ανατολικά του Κιέβου και έκτοτε κρατούνταν στη Ρωσία. Οι συνθήκες της απελευθέρωσής τους δεν διευκρινίστηκαν, ωστόσο το υπουργείο ανακοίνωσε πως «είναι σε ασφαλές σημείο και λαμβάνουν όλη τη απαραίτητη ιατρική περίθαλψη».
«Ο χώρος κράτησής τους άλλαξε αρκετές φορές. Τελικά οδηγήθηκαν σε ένα προσωρινό κέντρο κράτησης στην πόλη Κουρσκ», 100 χλμ. από τα ρωσο-ουκρανικά σύνορα, βορειοανατολικά της Σούμι, πρόσθεσε το υπουργείο. «Βρίσκονταν σε ένα κελί μαζί με άλλους οκτώ Ουκρανούς αξιωματικούς», ανέφερε η ανακοίνωση.
Σύμφωνα με έναν εκ των δύο πιλότων, που επικαλείται η ανακοίνωση, ο ρωσικός στρατός τους «εξανάγκασε να ηχογραφήσουν προπαγανδιστικά βίντεο». «Αν αρνιόμασταν, οι Ρώσοι απειλούσαν να σταματήσουν να παρέχουν περίθαλψη στους συντρόφους», επεσήμανε.
Το βράδυ της Τρίτης, ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι είχε προτείνει την ανταλλαγή του Ουκρανού επιχειρηματία Βίκτορ Μεντβεντσούκ, στενού συνεργάτη του Ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν, ο οποίος συνελήφθη πρόσφατα, με τους Ουκρανούς αιχμάλωτους στη Ρωσία. Η πρόταση απορρίφθηκε την Τετάρτη από τη Μόσχα.
Παράλληλα, σε εξέλιξη φέρονται να είναι, σύμφωνα με Ουκρανούς αξιωματούχους, οι διαπραγματεύσεις για την ανταλλαγή 169 μελών της ουκρανικής εθνοφρουράς που αιχμαλωτίστηκαν στο πυρηνικό εργοστάσιο του Τσερνόμπιλ.
References
- ^ το πλοίο ρυμουλκείται στο λιμάνι (gr.euronews.com)