Καθώς τα ενοίκια αυξάνονται με τον πληθωρισμό – που πλέον κινείται πάνω από το 50% – η ενοικίαση ενός σπιτιού στην Κωνσταντινούπολη με έναν μέσο μισθό ή μία μέση σύνταξη φαντάζει άπιαστο όνειρο.
Η Νουρντάν ζει λίγο έξω από την Κωνσταντινούπολη, όμως σε λιγότερο από ένα χρόνο από τότε που νοίκιασε το σπίτι που μένει πρέπει και πάλι να μετακομίσει.
Με την σύνταξή της μπορεί μόλις να πληρώνει το ενοίκιο που τώρα όμως πρόκειται να εκτοξευθεί κατά 65%. Ακόμη δεν έχει βρει πού θα πάει.
«Είναι φρικτό, φρικτό. Οικονομικά και συναισθηματικά», λέει η Νουρντάν. «Δεν μπορώ να βρω τίποτα. Τα ενοίκια είναι πολύ υψηλά. Όλοι με ρωτούν, τι θα κάνεις; Το μόνο που μπορώ να τους πω είναι ότι δεν ξέρω».
Μέχρι πριν τρία χρόνια ένας μέσος μισθός μπορούσε σε κάποιον να εξασφαλίσει ένα σπίτι με ενοίκιο σε μια καλή περιοχή της Κωνσταντινούπολης. Όμως στην Τουρκία τα ενοίκια αυξάνονται με τον πληθωρισμό. Κι όσο ο πληθωρισμός κινείται σε επίπεδα άνω του 50%, η αξία των σπιτιών φουσκώνει, ενώ παράλληλα εκείνη των μισθών εκμηδενίζεται.
Γι’ αυτό, για παράδειγμα, η Τανσού στα 31 της ζει στο σπίτι της μητέρας της. Δεν το διάλεξε, αντίθετα αναζητεί διαρκώς ένα σπίτι για να ενοικιάσει. Όμως η τσέπη της πλέον δεν το αντέχει. Σκρολάρει ιστοσελίδες με αγγελίες για ενοίκια και με απογοήτευση διαπιστώνει πως «είναι πιο ψηλά από τον μισθό μου, τον μισθό που παίρνω τώρα. Δεν μπορώ να ενοικίασω τίποτα μόνη μου».
«Κάθε χρόνο γινόμαστε όλο και πιο φτωχοί κι αυτό το βλέπω τα τελευταία τριάμιση χρόνια», λέει η Τανσού.
Πλέον ο κατώτατος μισθός των περίπου 500 ευρώ στην Τουρκία θεωρείται κάτω από το όριο της φτώχειας, κάτι που ισχύει και για την Νουρντάν που λέει ότι μέχρι πριν λίγα χρόνια ζούσε άνετα με την σύνταξή της. Η ίδια εξηγεί χαρακτηριστικά ότι «δεν ήταν χρυσωρυχείο, αλλά έφτανε. Πλήρωνα το νοίκι, τα τρόφιμά μου, πολλές φορές το σαββατοκύριακο πήγαινα στον κινηματογράφο ή στο θέατρο. Τώρα τα λεφτά πλέον δε μου φτάνουν για τίποτα».
Οι αυξήσεις στα ενοίκια έχουν οδηγήσει σε ακόμη πιο επικίνδυνες συνέπειες. Το 2023 σε όλη την Τουρκία τουλάχιστον 11 άνθρωποι σκοτώθηκαν σε βίαιες αντιπαραθέσεις μεταξύ ενοικιαστών και ιδιοκτητών.