Ισπανία: Οι αλιείς ζητούν την αναβίωση της συμφωνίας ΕΕ-Μαρόκου – Φοβούνται ρωσική επέλαση

Αυτό το άρθρο δημοσιεύθηκε αρχικά στα Ισπανικά[1]

Μετά την ακύρωση της συμφωνίας από το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η αφρικανική χώρα θα μπορούσε να συνάψει συμφωνία με τη Ρωσία, κάτι που ο τομέας θεωρεί επιζήμιο για το μπλοκ

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Με μια βαρυσήμαντη απόφαση, το ανώτατο όργανο της ευρωπαϊκής δικαιοσύνης αποφάσισε να αναστείλει τις συμφωνίες για την αλιεία και τη γεωργία[2] που υπεγράφησαν το 2019 μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Μαρόκου.

Το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης εξέδωσε την απόφαση αυτή [3]σε απάντηση της προσφυγής που κατέθεσε το Μέτωπο Πολισάριο, εκπρόσωπος του κινήματος ανεξαρτησίας της Σαχάρας, παρά το γεγονός ότι μεγάλος αριθμός εθνών του μπλοκ, συμπεριλαμβανομένης της Ισπανίας, αναγνωρίζουν την αυτονομία της Δυτικής Σαχάρας[4] ως τμήμα του Μαρόκου.

Ωστόσο, οι δικαστές θεωρούν ότι η βορειοαφρικανική χώρα και η ΕΕ υπέγραψαν την αλιευτική συμφωνία τους χωρίς να λάβουν “τη συγκατάθεση της Δυτικής Σαχάρας” και ότι ως εκ τούτου παραβιάζει τα δικαιώματα του λαού της χώρας.

Τόσο η Ισπανία όσο και άλλα ευρωπαϊκά κράτη, καθώς και το Μαρόκο, έχουν ζητήσει την επαναφορά της αλιευτικής συμφωνίας προς όφελος του τομέα και των καταναλωτών. Η Ισπανική Συνομοσπονδία Αλιείας[5] (CEPESCA) εξέφρασε με ανακοίνωσή της τη λύπη της “για τις κοινωνικές και περιβαλλοντικές συνέπειες της απόφασης του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ) που ακυρώνει την αλιευτική συμφωνία μεταξύ της ΕΕ και του Μαρόκου”.

Σε συνέντευξή του, ο Χαβιέ Γκαράτ, γενικός γραμματέας της οργάνωσης, υπερασπίστηκε τη σημασία της συμφωνίας, η οποία επέτρεψε στους ισπανικούς στόλους να έχουν πρόσβαση στην αλιεία στα μαροκινά ύδατα “και επομένως αποτελεί μια οδό διαφυγής για την απελευθέρωση του Κόλπου του Καντίθ”.

Αν και πρόκειται για κοινοτική συμφωνία, η Ισπανία επηρεάζεται άμεσα από αυτήν. Ορισμένα τμήματα του στόλου, όπως ο αλιευτικός στόλος στον Κόλπο του Κάντιθ, “δέχονται εδώ και αρκετό καιρό σημαντικές πιέσεις από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, με μια σειρά από περιορισμούς, για παράδειγμα στην αλιεία γαύρου”, εξηγεί ο Γκαράτ. Σε αυτόν τον περιορισμό προστίθεται άλλος ένας μετά την ακύρωση της συμφωνίας.

Αλλά υπάρχουν πολλά ευρωπαϊκά έθνη που επηρεάζονται από αυτό. “Τα ύδατα του Μαρόκου ήταν ιστορικά αλιευτικά πεδία για εμάς και για τους υπόλοιπους ευρωπαϊκούς στόλους. Μιλάμε για την Ολλανδία, την Πολωνία, τη Λιθουανία και τη Γερμανία. Για το λόγο αυτό, οι κύριοι ηγέτες της ηπείρου επέμειναν στη ζημία που προκλήθηκε από αυτή τη δικαστική απόφαση.

Τόσο η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, όσο και ο κορυφαίος διπλωμάτης του μπλοκ, Ζοζέπ Μπορέλ, επέμειναν στη “μεγάλη αξία” που αποδίδει η ΕΕ στη “στρατηγική εταιρική σχέση με το Μαρόκο, η οποία είναι “διαρκής, ευρεία και βαθιά”.

Η συμφωνία έληγε τον Ιούλιο του 2023

Ωστόσο, θα πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι η συμφωνία που τώρα ακυρώθηκε είχε λήξει τον Ιούλιο του 2023 και είχε ήδη προηγηθεί απόφαση του Γενικού Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης που δεν επέτρεπε την ανανέωσή της έως ότου αποφανθούν οι δικαστές του ΔΕΕ.

“Έχει περάσει πάνω από ένας χρόνος από τότε που τα σκάφη πήγαν σε αυτό το αλιευτικό πεδίο. Το ίδιο συμβαίνει και με τους Γαλικιανούς, οι οποίοι εναλλάσσουν αυτή τη συμφωνία με το Μαρόκο με εκείνη της Μαυριτανίας ή της Γουινέας Μπισάου,** η οποία ήταν επίσης συμπλήρωμα αυτής της δραστηριότητας”, εξηγεί ο Χαβιέρ Γκαράτ σε δηλώσεις του.

Το ερώτημα είναι τι οικονομικές συνέπειες θα έχει αυτό για την Ισπανία και τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες που επηρεάζονται. “Μακροπρόθεσμα, αν η κατάσταση συνεχιστεί με αυτόν τον τρόπο, ο ισπανικός στόλος δεν θα είναι σε θέση να αλιεύει γαύρο, σαρδέλα, μπακαλιάρο, ή την τσιπούρα που αλιευόταν σε αυτά τα ύδατα. Σε αυτή την περίπτωση, θα μπορούσε να αλιευθεί “από τον μαροκινό στόλο ή από τον στόλο άλλων χωρών που μπορούν να αλιεύουν στα μαροκινά ύδατα και στη συνέχεια να τα εξάγουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση και, κυρίως, στην ισπανική αγορά”.

Πιθανή αλιευτική συμφωνία με τη Ρωσία

Για να συμβεί αυτό, το βασίλειο θα πρέπει να συνάψει συμφωνίες με κράτη εκτός ΕΕ. Το Ραμπάτ δεν το αποκλείει αυτό. Η κυβέρνηση εξετάζει το ενδεχόμενο μιας αλιευτικής συμφωνίας με το Ηνωμένο Βασίλειο ή τη Ρωσία, η οποία θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο ακόμη και την ασφάλεια του μπλοκ, σύμφωνα με δημοσιεύματα του τοπικού Τύπου.

Σε τεχνικό επίπεδο, ο πρόεδρος της Ένωσης Εθνικών Οργανώσεων Αλιευτικών Εταιρειών της ΕΕ (Europêche)[6] πιστεύει ότι μια τέτοια συμφωνία μεταξύ του Μαρόκου και ενός τρίτου μέρους”θα ήταν αρνητική, διότι τα πρότυπα που έχουμε στην Ευρωπαϊκή Ένωση δεν είναι αυτά άλλων στόλων, όπως ο ρωσικός ή ο κινεζικός στόλος”.

Σε περίπτωση που οι χώρες αυτές δραστηριοποιηθούν στα μαροκινά ύδατα, μαζί με την Ισπανία, “θα επηρεαστούν τα ιχθυαποθέματα, το περιβάλλον ή η βιωσιμότητα από περιβαλλοντική άποψη, κάτι που είναι εγγυημένο με τον τρόπο που εμείς οι Ευρωπαίοι, ιδίως η Ισπανία, κάνουμε καλά τα πράγματα”, δηλώνει ο Χαβιέ Γκαράτ.

Όλοι αυτοί οι λόγοι οδήγησαν την CEPESCA να αναλάβει δράση. Το ανώτατο αντιπροσωπευτικό όργανο του αλιευτικού τομέα στην Ισπανία ζήτησε συνάντηση με τη Γενική Διεύθυνση Θαλάσσιων Υποθέσεων και Αλιείας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής “για να μάθουμε πώς θα αντιδράσουν και πώς θα παραμείνουν τα σκάφη μας”. Προς το παρόν δεν υπάρχει συμφωνία, το Μαρόκο κοιτάζει προς τη Ρωσία και τα ευρωπαϊκά σκάφη εξακολουθούν να μην μπορούν να ψαρεύουν στα ύδατά του.