Τουρκία: Οι «ύποπτοι θάνατοι γυναικών» αυξήθηκαν κατά 82% την τελευταία επταετία

Αυτό το άρθρο δημοσιεύθηκε αρχικά στα Τουρκικά[1]

Συνολικά 5.696 γυναίκες έχουν χάσει τη ζωή τους, εκ των οποίων οι 1.441 ήταν ύποπτοι θάνατοι τα τελευταία 7 χρόνια

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Οι ύποπτοι θάνατοι γυναικών στην Τουρκία αυξήθηκαν κατά 82% μεταξύ 2017 και 2023, σύμφωνα με τα στοιχεία της πλατφόρμας “Θα σταματήσουμε τις γυναικοκτονίες[2]“, η οποία συντάσσει εκθέσεις σχετικά με τις γυναικοκτονίες και τους ύποπτους θανάτους γυναικών.

Η πλατφόρμα ιδρύθηκε ως πρωτοβουλία πολιτών μετά τη δολοφονία της Münevver Karabulut[3] το 2010 και έπαιξε καθοριστικό ρόλο στον αγώνα των γυναικών.

Βάσει των στοιχείων που συνέλεξε, υπήρξαν 4.255 γυναικοκτονίες που διαπράχθηκαν από άνδρες στην Τουρκία μεταξύ 2010 και Οκτωβρίου 2024.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της πλατφόρμας, συνολικά 5.696 γυναίκες έχασαν τη ζωή τους τα τελευταία 7 χρόνια, εκ των οποίων οι 1.441 ήταν ύποπτες, μαζί με τις γυναικοκτονίες που διαπράχθηκαν από το 2010 και μετά.

Ενώ 296 γυναικοκτονίες διαπράχθηκαν από τις αρχές του 2024 μέχρι τον Οκτώβριο, συνολικά 184 γυναίκες βρέθηκαν ύποπτα νεκρές σε αυτό το δεκάμηνο.

Ο υψηλότερος αριθμός γυναικοκτονιών τα τελευταία 14 χρόνια ήταν το 2017, με 408 γυναίκες να δολοφονούνται εκείνη τη χρονιά.

Το έτος με τον χαμηλότερο αριθμό γυναικοκτονιών καταγράφηκε το 2011. Τη χρονιά αυτή, όταν υπογράφηκε η Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης, στην οποία η Τουρκία ήταν συμβαλλόμενο μέρος, σημειώθηκαν 121 γυναικοκτονίες.

Η Τουρκία ήταν το πρώτο μέρος που υπέγραψε τη “Σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης για την πρόληψη και την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών και της ενδοοικογενειακής βίας”, γνωστή ως “Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης”, όταν άνοιξε για υπογραφή στην Κωνσταντινούπολη τον Μάιο του 2011.

Η Τουρκία[4], η οποία ήταν επίσης η πρώτη χώρα που επικύρωσε τη σύμβαση αυτή στο κοινοβούλιο της, ανακοίνωσε την αποχώρησή της από τη σύμβαση τον Ιούλιο του 2021.

Ενώ υπήρχαν 280 γυναικοκτονίες το 2021, το έτος που η Τουρκία αποσύρθηκε από τη σύμβαση, ο αριθμός των γυναικοκτονιών αυξήθηκε κατά 20% σε 334 το επόμενο έτος 2022.

Η αύξηση των ύποπτων θανάτων γυναικών οφείλεται στην έλλειψη αποτελεσματικών ερευνών

Μιλώντας στο τουρκικό Euronews, η δικηγόρος Esin İzel Uysal[5] από την πλατφόρμα για τον τερματισμό των γυναικοκτονιών υποστήριξε ότι ο λόγος για την αύξηση των ύποπτων θανάτων γυναικών είναι η έλλειψη αποτελεσματικών ερευνών.

“Προσπαθούμε να εξηγήσουμε τι είναι η γυναικοκτονία από το 2010. Αν θυμάστε, πάντα περιγραφόταν ως ‘φόνος από έρωτα’, ‘φόνος τιμής’, ‘φόνος από ζήλια’. Στους ύποπτους θανάτους γυναικών, το πιο εμφανές είναι ότι οι γυναίκες σκοτώνονται πέφτοντας από ύψος, δηλαδή βλέπουμε ότι σκοτώνονται από ρίψη”.

“Οι γυναίκες δεν έχουν πρόβλημα ισορροπίας“, τονίζει η Uysal. “Το πρόβλημα εδώ είναι ότι όταν οι γυναίκες πέφτουν από ύψος, για παράδειγμα, οι φάκελοι κλείνουν από την αρχή λέγοντας “αυτοκτονία” και οι εισαγγελείς δεν βλέπουν καν την ανάγκη για έρευνα”.

Η Uysal υποστήριξε ότι οι ύποπτοι θάνατοι γυναικών συγκαλύπτονται όλο και περισσότερο και δήλωσε: “Εφόσον δεν έχουν ληφθεί μέτρα υπέρ των γυναικών στη χώρα μας, αυτή η ανισότητα ανανεώνεται συνεχώς στην ανδρική κυριαρχία. Όταν μια γυναίκα σκοτώνεται, γίνεται προσπάθεια να συγκαλυφθούν τα γεγονότα. Ως αποτέλεσμα, βλέπουμε μια τόσο μεγάλη αύξηση των ύποπτων θανάτων γυναικών”, δήλωσε.

‘Η πολιτική της ατιμωρησίας ενθαρρύνει’

Η δικηγόρος Esin İzel Uysal, η οποία λέει ότι ο κύριος λόγος για την εμφάνιση γυναικοκτονιών είναι “σίγουρα η πολιτική της ατιμωρησίας”, δηλώνει ότι εκτός από την αποχώρηση από τη Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης, ο νόμος αριθ. 6284 για την προστασία της οικογένειας και την πρόληψη της βίας κατά των γυναικών δέχεται επίσης μεγάλη “επίθεση”.

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Σύμφωνα με τον νόμο αριθ. 6284, οι παραβιάσεις των προληπτικών προειδοποιητικών αποφάσεων (όπως τα ασφαλιστικά μέτρα) που εκδίδονται από δικαστή μπορούν να οδηγήσουν σε “καταναγκαστική φυλάκιση”. Η Uysal λέει ότι γίνεται προσπάθεια να ανοίξει ο δρόμος για την άσκηση έφεσης κατά αυτής της ποινής καταναγκαστικής φυλάκισης.

Η Uysal τονίζει: “Γνωρίζουμε ότι ο 6284 δέχεται επίσης μεγάλη επίθεση αυτή τη στιγμή. Με τη διαδικασία που ξεκίνησε με τις εκλογές του Μαΐου του 2023, υπάρχει στην πραγματικότητα μια συνεχής προσπάθεια για την κατάργησή του. Ήρθε επίσης στο 8ο και 9ο δικαστικό πακέτο. Στο σχέδιο [του δικαστικού πακέτου], ήθελαν να ανοίξουν τον δρόμο για την άσκηση έφεσης κατά της απόφασης αναγκαστικής φυλάκισης. Το κάνουν ήδη αυτό στην πράξη. Ήθελαν να το θέσουν και σε νομική βάση, κάνοντας τροποποιήσεις στο νόμο”, εξηγεί.

‘Με το να το ανέχεστε, θέτετε σε κίνδυνο τη ζωή άλλων γυναικών’

Η Uysal σημειώνει ότι μετά τη Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης, κάποιες γυναίκες επικοινώνησαν μαζί τους και τους είπαν: “Δεν υπάρχει πια Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης, δεν θα με προστατεύσει το κράτος; Υποφέρω από βία” και πρόσθεσε: “Όταν δεν επιβάλλετε κυρώσεις σε αυτό το άτομο, αυτό συνεχίζεται. Γιατί αυτό δίνει θάρρος”, δήλωσε η ίδια.

Η Uysal δήλωσε: “Πριν από 10 ημέρες, μια φίλη μας παρενοχλήθηκε από δύο άτομα στη μέση του δρόμου στο Beyoğlu και στη συνέχεια τα άτομα αυτά αφέθηκαν ελεύθερα. Ωστόσο, μετά την εμφάνιση των εικόνων του περιστατικού στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, οι άνθρωποι αυτοί προσήχθησαν και στη συνέχεια συνελήφθησαν ως αποτέλεσμα των αντιδράσεων. Αυτή είναι η πολιτική της ατιμωρησίας”, δήλωσε.

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Αναφέροντας ότι η “ατιμωρησία” εμποδίζει τις ζωές των γυναικών, η Uysal λέει: “Εάν ένα άτομο έχει ασκήσει βία σε μια γυναίκα, τη σκότωσε και το ανέχεστε μια φορά, θέτετε σε κίνδυνο τις ζωές άλλων γυναικών. Και τους αφαιρείτε το δικαίωμα στη ζωή”.

Η δικηγόρος Esin İzel Uysal δήλωσε ότι ο νόμος αριθ. 6284 πρέπει να εφαρμοστεί αποτελεσματικά προκειμένου να αντιμετωπιστεί η βία κατά των γυναικών και οι γυναικοκτονίες.

Αναφέροντας ότι ο 6284 είναι ένας καλά προετοιμασμένος νόμος από πολλές απόψεις, τονίζει: “Υπάρχει απόφαση για υποχρεωτική φυλάκιση. Ρυθμίζει επίσης την παρακολούθηση της βίας και την απόφαση προειδοποίησης. Υπάρχουν επίσης τεχνικοί κανονισμοί. Για παράδειγμα, οι ηλεκτρονικές χειροπέδες. Έχει εκδοθεί περιοριστικός όρος, αλλά δεν σας απελευθερώνει ή δεν περιμένει την καταγγελία σας για απόφαση υποχρεωτικής φυλάκισης”, είπε.

Κατά την Uysal, τα οφέλη του νόμου είναι αρκετά, αλλά παρόλ’ αυτά υπάρχουν μεγάλες ελλείψεις στην πράξη. “Πρέπει να συνεχίσουμε τον αγώνα μας τόσο για να εφαρμοστεί ο 6284 όσο και για να υπογραφεί ξανά η Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης. Παρά τις αντιδράσεις και τις επιθέσεις της κυβέρνησης, νομίζω ότι υπάρχει ακόμα ελπίδα”, κατέληξε.

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ