Ο πρώην πρωθυπουργός της Ιταλίας έχει σχηματοποιήσει τη μορφή για τη διάσωση της οικονομίας «με όποιο τρόπο κι αν χρειαστεί» – αλλά πώς θα χρηματοδοτηθούν τα σχέδιά του;
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΤην πολυαναμενόμενη έκθεσή του για την ανταγωνιστικότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης αναμένεται να παρουσιάσει την Δευτέρα ο πρώην πρωθυπουργός της Ιταλίας και επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Μάριο Ντράγκι. Ο ίδιος υποσχέθηκε ότι η έκθεσή του εισηγείται «ριζικές αλλαγές». Όμως τι μπορεί να περιλαμβάνει;
Η έκθεση επρόκειτο να παρουσιαστεί από τον Ιούνιο. Όμως τώρα τα πορίσματά της έρχονται σε μια καίρια για τον πολιτικό κύκλο της Ευρωπαϊκής Ένωσης στιγμή, δίνοντας τον τόνο για την επόμενη πολιτική περίοδο, λίγο πριν η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν κατανείμει στα νέα μέλη της Κομισιόν τα καθήκοντά τους.
Κατά τη διάρκεια της οκταετούς θητείας του ως επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, ο Ντράγκι υποσχέθηκε να κάνει «ό,τι χρειαστεί» για να υπερασπιστεί το ευρώ από τις αναταράξεις της αγοράς. Όμως τώρα η φον ντερ Λάιεν του ανέθεσε να σώσει ολόκληρη την οικονομία.
Για το τι περιέχει η αρκετών εκατοντάδων σελίδων έκθεσή του, η οποία συντάσσεται με τη βοήθεια του προσωπικού της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ο Ντράγκι έχει ήδη αφήσει μερικά υπονοούμενα.
Θεωρείται σίγουρο πως θα επισημάνει το αυξανόμενο χάσμα παραγωγικότητας με τις ΗΠΑ, η οικονομία των οποίων είναι σήμερα κατά 50% μεγαλύτερη από την οικονομία της ΕΕ, αν και οι δύο χώρες συμβάδιζαν πριν 15 χρόνια.
Τον Απρίλιο, ο Ντράγκι μίλησε επίσης για την ανάγκη αντίδρασης στις τεράστιες επιδοτήσεις που καταβάλλονται από τις ΗΠΑ και την Κίνα για στρατηγική πράσινη τεχνολογία, αμφισβητώντας την παγκόσμια εμπορική τάξη.
Διαρροές από την ενημέρωση των πρεσβευτών της ΕΕ την περασμένη εβδομάδα δείχνουν ότι θα συζητήσει επίσης τη μείωση της εξάρτησης του μπλοκ από τον έξω κόσμο, την κλιματική αλλαγή και την κοινωνική ένταξη και θα αναλύσει συστάσεις για δέκα βασικούς τομείς, όπως η άμυνα και η ενέργεια.
Από την άποψη αυτή, πολλά από τα συμπεράσματά του μπορεί απλώς να επαναλαμβάνουν αυτά που έδωσε νωρίτερα φέτος ο Ενρίκο Λέτα, ένας άλλος πρώην πρωθυπουργός της Ιταλίας, ο οποίος είχε αναλάβει να βρει τρόπους για την ενίσχυση της ενιαίας αγοράς της ΕΕ.
Μείζον ερώτημα συνιστά το πώς θα χρηματοδοτηθούν τα σχέδια του Μάριο Ντράγκι.
Τον Απρίλιο, ο Λέτα πρότεινε να δεσμευτεί ένα μέρος των εθνικών επιδοτήσεων για έργα της ΕΕ ή να χρησιμοποιηθούν δάνεια από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας, ένα ταμείο που προοριζόταν αρχικά για τον τραπεζικό τομέα, για τη χρηματοδότηση της άμυνας.
Τυχόν περαιτέρω προτάσεις του Ντράγκι, όπως ο κοινός δανεισμός μέσω ευρωομολόγων, θα μπορούσαν να αποδειχθούν το πιο αμφιλεγόμενο και αμφισβητούμενο στοιχείο των σχεδίων του.
Τα συμπεράσματά του θα αντιμετωπίσουν πιθανότατα προκλήσεις τόσο από την δεξιά, που θα πει ότι αγνόησε τις επιπτώσεις της μετανάστευσης, όσο και από την αριστερά, που λένε ότι προσπαθεί να απορρυθμίσει και να μειώσει τους μισθούς των εργαζομένων.
Αλλά θα πρέπει επίσης να ξεπεράσει τη θεσμική αδράνεια, καθώς πολλοί αποκαλούν την έκθεση ένα κάλεσμα αφύπνισης για τις εφησυχασμένες Βρυξέλλες.
Το Συμβούλιο της ΕΕ, το οποίο συγκεντρώνει τα κράτη μέλη, έχει στο παρελθόν μπλοκάρει πολλές μεταρρυθμίσεις της αγοράς. Αλλά μπορεί επίσης να ζητήσει ανακατατάξεις στην Επιτροπή, το εκτελεστικό όργανο της ΕΕ που είναι υπεύθυνο για την υποβολή προτάσεων νέων νόμων.
Η φον ντερ Λάιεν ενδεχομένως να καταλήξει σε ένα copy-paste των σχεδίων Ντράγκι στις επιστολές καθηκόντων που θα επιδώσει στους νέους επιτρόπους της την Τετάρτη, πράγμα που σημαίνει ότι θα μπορούσαν να καθορίσουν την πενταετή θητεία της.