Για ένα γλυκό ποτήρι Αυγουστιάτη
του Πάνου Αμπελά
Φέτος έτυχε να βρίσκομαι εκτός Ζακύνθου την περίοδο του τρύγου και έτσι αρκέστηκα μόνο στην ιδέα της μεθυστικής μυρωδιάς του φρεσκοκομμένου Αυγουστιάτη μέσα στα πορφυρά καφάσια. Οι φωτογραφίες από τη φετινή μάζωξη έφτασαν σε μένα σχεδόν αμέσως, και να σας πω την αλήθεια μου, όταν τις κοίταζα, είχα την εντύπωση πως μπορούσα να ακούσω μέχρι και τον ήχο των μελισσών που κάνουν πανηγύρι πάνω από τα σταφύλια. Ήταν, όμως, μια πλάνη του εγκεφάλου που προσπαθούσε να μου δώσει μερικές αναμνήσεις με τη μορφή γεύσεων και μυρωδιών, σαν ευχάριστη δικαιολογία για την απουσία μου. Κοίταξα έξω από το παράθυρο, μήπως και αλλάξουν οι εικόνες, και ο ήλιος ήταν ακόμη ψηλά και έκαιγε ό,τι βρισκόταν εκτεθειμένο σε αυτόν. Οι μυρωδιές και οι γεύσεις παρέμεναν σταθερά κολλημένες επάνω μου. Ξαφνικά, όμως, πήραν μια μορφή αλλόκοτη και μυστήρια· ξεκίνησαν να με αναγκάζουν να μπω σε εκείνα τα μονοπάτια του εγκεφάλου που συνήθως αναγκάζουν ένα δάκρυ να κυλήσει σε κάποιο μάτι. Μόνο ένα δάκρυ, έτσι σαν απόσταγμα των σκέψεων.
Βρέθηκα, λοιπόν, σε αυτά τα περίεργα μονοπάτια να κοιτάζω κατάματα έναν άνθρωπο που δεν γνώρισα ποτέ. Τον είδα να στέκεται στην πέτρινη πλαγιά του Κοιλιωμένου, με τα μάτια του γεμάτα αποφασιστικότητα και τα χέρια του σκληρά από την ανάγκη να σκάψει ένα καλύτερο μέλλον. Ορφανός, με τέσσερα αδέρφια και μια χήρα μάνα που εξαρτιόταν από αυτόν, δεν αρκέστηκε στη δύσκολη γη που τον περιέβαλλε. Ήξερε ότι εκεί, στον Κοιλιωμένο, οι δυνατότητες ήταν περιορισμένες και οι ελπίδες για μια καλύτερη ζωή λιγοστές. Με μια αποφασιστικότητα που δεν λύγιζε μπροστά σε κανένα εμπόδιο, πήρε την τολμηρή απόφαση να φύγει. Κατέβηκε στον Κάμπο, εκεί όπου η γη ήταν πιο εύφορη, πιο υποσχόμενη. Άφησε πίσω του την πέτρα και το άγονο χώμα, κουβαλώντας μαζί του μόνο την πίστη του στη σκληρή δουλειά και την προσδοκία για ένα καλύτερο μέλλον.
Με τα λιγοστά χρήματα που είχε μαζέψει από τις σκληρές δουλειές, κατάφερε να αγοράσει ένα νέο κτήμα. Ξεκίνησε να δουλεύει ασταμάτητα, το σώμα του να γεύεται τον ιδρώτα σαν ένα ακόμα δείπνο, τα χέρια του να ματώνουν καθώς μετέτρεπε το άγονο χώμα σε εύφορη γη. Το κτήμα έγινε για εκείνον ένα ιερό, ένα σύμβολο αντίστασης στην απελπισία. Όλα αυτά τα έκανε για ένα καλύτερο μέλλον, για ένα γλυκό ποτήρι κρασιού που θα μοιραζόταν με την οικογένειά του, για ένα μπουκούνι κρέας που θα γέμιζε τα τραπέζια τους. Τώρα, όσο ο ήλιος έκαιγε ακόμα δυνατά εκεί πάνω από το κτήμα, μπορούσε να κοιτάξει το έργο των χεριών του και να ξέρει ότι είχε καταφέρει να αλλάξει την πορεία της μοίρας. Η οικογένειά του, οι καρποί των προσπαθειών του, θα ζούσαν χωρίς τον τρόμο της πείνας, και η γη που τόσο αγάπησε θα συνέχιζε να τους θρέφει για γενιές ολόκληρες.
Ξαφνικά, μια ειδοποίηση στο κινητό με επανέφερε στην πραγματικότητα. Ήταν μια ακόμη φωτογραφία από τον τρύγο. Κάμποσοι σκαρφαλωμένοι σε μια μπαγκαζιέρα, ενώ το κτήμα εκείνου του ανθρώπου, που τον συναντώ μόνο στις σκέψεις μου, φώτιζε με ένα λαμπερό πράσινο χρώμα το φόντο. Αγαπητές και αγαπητοί μου, όσο ήταν αυτή η ανάμνηση, τόσο ήταν και δική σας, για εκείνους τους ανθρώπους του κάμπου, της πόλης ή του βουνού που δεν γνωρίσατε αλλά τους χρωστάτε. Πολλές είναι οι φορές που μαγευόμαστε και επικεντρωνόμαστε σε εκείνες τις προσωπικότητες με τα πλουμίδια και τα στολίδια που χοροπηδούν στις σελίδες των βιβλίων και των ερευνητικών περιοδικών.
Ωστόσο, η αληθινή κληρονομιά, οι πραγματικές μας ρίζες, βρίσκονται συχνά εκεί που τα φώτα της ιστορίας δεν φτάνουν. Βρίσκονται σε εκείνους τους ανθρώπους που, με ιδρώτα και αίμα, έχτισαν το θεμέλιο πάνω στο οποίο στηρίχθηκε κάθε επόμενη γενιά. Αυτοί οι άνθρωποι, όπως εκείνος που συναντώ μόνο στις σκέψεις μου, δούλεψαν σιωπηλά και ακατάπαυστα, μετατρέποντας τη γη σε κτήμα και τη φτώχεια σε ευκαιρία. Σήμερα, μέσα σε έναν κόσμο που όλα τρέχουν με φρενήρεις ρυθμούς, που οι αξίες και οι αναμνήσεις φαίνονται τόσο εφήμερες όσο και τα ψηφιακά αρχεία, η σημασία της μνήμης της οικογενειακής καταγωγής μας είναι πιο κρίσιμη από ποτέ.
Σκεφτείτε το: πόσα από τα παιδιά με σιγουριά θα γνωρίζουν το επώνυμο του παππού ή της γιαγιάς μας, για να μην μιλήσω για προ παππούδες; Πόσοι από εμάς έχουμε ακούσει τις διηγήσεις για τις θυσίες που έγιναν, για να μπορέσουμε εμείς να έχουμε την ευκαιρία να ζήσουμε καλύτερα; Αν τα νέα παιδιά δεν γνωρίζουν αυτές τις ιστορίες, δεν είναι γιατί δεν τις αξίζουν, αλλά γιατί κανείς δεν τους τις είπε. Έχουν τις ρίζες τους, αλλά δεν τις γνωρίζουν, και έτσι χάνουν το θεμέλιο πάνω στο οποίο θα μπορούσαν να χτίσουν τη δική τους ζωή. Δεν είναι όλα ένα οικόπεδο, δεν είναι όλα μια “βίλα” και βεβαίως δεν είναι ποτέ τίποτα αρκετό για την σύγχρονη λαιμαργία.
Σε έναν σύγχρονο κόσμο που πολλές φορές μοιάζει να μας καταπίνει, σε ένα σχολείο που θα μπορούσε να κάνει περήφανο ακόμη και τον Φορντ για τη μαζικότητα και την ταχύτητα της κενής γνώσης, είναι πιο σημαντικό από ποτέ να θυμόμαστε από πού προερχόμαστε. Γι’ αυτό, σας παρακαλώ, γονείς, κηδεμόνες, μην αφήνετε τις ρίζες να χαθούν στη λήθη. Όπως είπε και ο Σεφέρης δια στόματος Έκτορα, μάθετε στα παιδιά σας να μετρούν τα δέντρα στο σπίτι τους. Να ξέρουν από ποια ρίζα, καλή ή κακή, ξεπήδησαν, ώστε να μπορούν να σταθούν στα πόδια τους με περηφάνια και δύναμη. Γιατί αν δεν γνωρίζουν, αν δεν έχουν λόγο να σταθούν, θα πέσουν αμαχητί για το τίποτα.
Είναι οι ρίζες μας που μας συνδέουν με το παρελθόν και μας δίνουν την αντοχή να αντιμετωπίσουμε το μέλλον. Κάθε κτήμα, κάθε δέντρο, κάθε σταφύλι που τρυγούμε σήμερα, κουβαλά μέσα του την ιστορία αυτών που ήρθαν πριν από εμάς. Αυτή η ιστορία είναι δική μας.
The post Πάνος Αμπελάς: Για ένα γλυκό ποτήρι Αυγουστιάτη appeared first on ZANTETIMES.GR.