Πάνω από 40 μετανάστες νεκροί σε τρία χρόνια από πράξεις του ελληνικού Λιμενικού Σώματος, αναφέρει το δημοσίευμα που επικαλείται μάρτυρες – Η ταύτιση των ελέγχων με pushbacks ενισχύει το αφήγημα των λαθροδιακινητών, επισημαίνουν κυβερνητικές πηγές.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΤους θανάτους δεκάδων μεταναστών στη Μεσόγειο σε μια περίοδο τριών ετών αποδίδουν μάρτυρες στο ελληνικό Λιμενικό Σώμα, σύμφωνα με έρευνα του BBC, επί της οποίας, πάντως, ο Έλληνας κυβερνητικός εκπρόσωπος απαντά πως «όσα αναφέρονται δεν αποδεικνύονται».
Σε ανάλυσή του, το BBC αναφέρει πως περισσότεροι από 40 άνθρωποι σκοτώθηκαν ως αποτέλεσμα της απώθησής τους εκτός των ελληνικών χωρικών υδάτων – μεταξύ αυτών και εννέα που πετάχθηκαν εκουσίως στη θάλασσα.
Αν και δεν είναι η πρώτη φορά που η ελληνική κυβέρνηση κατηγορείται για pushbacks μεταναστών που εισέρχονται στα χωρικά ύδατα από την Τουρκία, το BBC σημειώνει πως είναι η πρώτη φορά που υπολογίζει τον αριθμό των περιστατικών που φέρονται να προκάλεσαν ανθρώπινες απώλειες συνεπεία πράξεων του ελληνικού Λιμενικού Σώματος.
Όπως αναφέρει το δίκτυο σχετικά, αναλύθηκαν 15 περιστατικά από το 2020 μέχρι το 2023, τα οποία οδήγησαν σε 43 θανάτους, σημειώνοντας ότι οι αρχικές πηγές ήταν τοπικά ΜΜΕ, ΜΚΟ και η τουρκική ακτοφυλακή.
Σε πέντε περιστατικά μετανάστες αναφέρουν πως πετάχθηκαν από τις ελληνικές αρχές κατευθείαν στην θάλασσα. Σε τέσσερα εξ αυτών, οι μετανάστες είπαν πως τους κυνήγησαν με το που βγήκαν στα ελληνικά νησιά, ενώ σε άλλα περιστατικά μετανάστες περιέγραψαν πως τους έβαλαν σε φουσκωτές βάρκες χωρίς μηχανές – οι βάρκες στη συνέχεια ξεφούσκωναν ή φαίνονταν να είχαν τρυπηθεί.
Μετανάστης από το Καμερούν αναφέρει ότι οι αρχές είχαν πιάσει τον ίδιο, έναν συμπατριώτη του και έναν ακόμα από την Ακτή Ελεφαντοστού. Όπως λέει, συνεχίζει το BBC, τους πέταξαν και τους τρεις στη θάλασσα. Ο πρώτος Καμερουνέζος κατάφερε να κολυμπήσει και να βγει σε στεριά, όμως η τουρκική ακτοφυλακή περισυνέλεξε τις σορούς των άλλων δύο ανθρώπων.
Άλλοι μετανάστες αναφέρουν πως συνελήφθησαν πριν καταφέρουν να μεταβούν σε κέντρα υποδοχής και ταυτοποίησης και καταθέσουν αίτηση ασύλου.
Το BBC σημειώνει πως διαθέτει οπτικό υλικό που δείχνει ομάδα μεταναστών που περιελάμβανε γυναίκες και μωρά να μεταφέρεται σε μικρό σκάφος και εν συνεχεία σε ένα μεγαλύτερο του ΛΣ που βρισκόταν μακριά από την ακτή. Από εκεί η ίδια ομάδα φέρεται να μεταφέρθηκε σε μια σχεδία που εν συνεχεία εγκαταλείφθηκε. Το βίντεο αυτό επιδείχθηκε σε πρώην στέλεχος του ΛΣ, που δήλωσε πως από το ΛΣ δεν θα ζητείτο ποτέ να κάνει κάτι παράνομο. Όπως λέει χαρακτηριστικά, «υπάρχουν εκατοντάδες βίντεο που δείχνουν το ελληνικό Λιμενικό Σώμα να σώζει ανθρώπους. Γιατί να σώσουν κάποιους και μετά να αφήσουν κάποιους άλλους να πεθάνουν;».
Όμως σε βίντεο που έδωσε στην δημοσιότητα το BBC εκτός της συνέντευξης, εν ώρα διαλείμματος, κι ενώ ο εν λόγω εξακολουθεί να φοράει το ανοικτό μικρόφωνό του χωρίς να το έχει αντιληφθεί, ακούγεται να λέει σε κάποιον: «Δεν τους έχω πει πολλά, έτσι; Απ’ έξω βλέποντάς το, είναι ξεκάθαρο τι γίνεται, δεν είναι πυρηνική φυσική. Δεν ξέρω γιατί το έκαναν μέρα μεσημέρι. Είναι ξεκάθαρα παράνομο, προφανώς. Είναι έγκλημα, είναι διεθνές αδίκημα».
Κυβερνητικές πηγές: Το αφήγημα ενισχύει τα δίκτυα λαθροδιακινητών
«Τα Στελέχη του Λιμενικού Σώματος-Ελληνικής Ακτοφυλακής, ως υπεύθυνα για τη φύλαξη των θαλασσίων συνόρων της Ελλάδος και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, επιχειρούν ολόκληρο το εικοσιτετράωρο με αποτελεσματικότητα, υψηλό αίσθημα ευθύνης, επαγγελματισμό αλλά και απόλυτο σεβασμό στην ανθρώπινη ζωή και τα ανθρώπινα δικαιώματα, σύμφωνα με το διεθνές και το ενωσιακό δίκαιο», σχολίασαν νωρίτερα κυβερνητικές πηγές με αφορμή το δημοσίευμα.
«Οι ενέργειές τους στο θαλάσσιο πεδίο είναι σύμφωνες με τις διεθνείς υποχρεώσεις της χώρας, ιδίως με τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της θάλασσας (UNCLOS), τη Διεθνή Σύμβαση για την Ασφάλεια της Ζωής στη Θάλασσα (SOLAS Convention) και τη Διεθνή Σύμβαση για την Έρευνα και Διάσωση στη Θάλασσα (SAR Convention)», τονίζουν οι ίδιες πηγές και προσθέτουν:
«Καθ’ όλη τη διάρκεια της προσφυγικής/μεταναστευτικής κρίσης, εκατοντάδες χιλιάδες μετανάστες έχουν διασωθεί από το Λιμενικό Σώμα Ελληνική Ακτοφυλακή (Λ.Σ.-ΕΛ.ΑΚΤ.). Συγκεκριμένα, από το έτος 2015 έως το έτος 2024 έχουν διασωθεί από το Λιμενικό Σώμα -Ελληνική Ακτοφυλακή 251.543 υπήκοοι τρίτων χωρών που βρέθηκαν σε κίνδυνο στο θαλάσσιο πεδίο, σε σύνολο 6.185 περιστατικών. Η άψογη εκτέλεση αυτής της ευγενούς αποστολής έχει αναγνωριστεί από τη διεθνή κοινότητα».
«Όσον αφορά ισχυρισμούς για παράνομες πράξεις (που περιλαμβάνουν φερόμενες επαναπροωθήσεις, βίαιη συμπεριφορά ή/και οδηγίες προς αυτή την κατεύθυνση), πρέπει να υπογραμμίσουμε ότι οι επιχειρησιακές πρακτικές του Λ.Σ.-ΕΛ.ΑΚΤ. συμμορφώνονται πλήρως με το ισχύον διεθνές και εθνικό νομικό πλαίσιο καθώς και με το ύψιστο ηθικό καθήκον της διάσωσης της ανθρώπινης ζωής στη θάλασσα. Ως εκ τούτου, το Λ.Σ.-ΕΛ.ΑΚΤ. απορρίπτει κατηγορηματικά τις κατηγορίες για παράνομες δραστηριότητες οποιασδήποτε μορφής», συνεχίζουν οι κυβερνητικές πηγές, ξεκαθαρίζοντας πως «αναφορές, δηλώσεις ή «μαρτυρίες» που έχουν ληφθεί εκτός του πλαισίου των ανωτέρω θεσμικών διαδικασιών, στερούνται της αναγκαίας αμεροληψίας και των εγγυήσεων των επίσημων διαδικασιών».
Καταλήγοντας, αναφέρουν δε πως «η εξομοίωση του αποτελεσματικού συνοριακού ελέγχου με “pushbacks” αποτελεί ένα αφήγημα που τροφοδοτεί τα εγκληματικά δίκτυα που εκμεταλλεύονται τους μετανάστες, με τον χειρότερο δυνατό τρόπο. Τα δίκτυα αυτά εφαρμόζουν εγκληματικές πρακτικές, επιβιβάζοντας τους μετανάστες σε υπερφορτωμένα και μη αξιόπλοα πλοία, στις περισσότερες περιπτώσεις χωρίς σωσίβια, κατά τις νυχτερινές ώρες και κάτω από άσχημες καιρικές συνθήκες, θέτοντας σε κίνδυνο τη ζωή τους από την πρώτη κιόλας στιγμή της επιβίβασης και καθ’ όλη τη διάρκεια του ταξιδιού τους προς την Ευρώπη. Από αυτή την άποψη, η δημοσιογραφική ανάδειξη και καταδίκη τέτοιων εγκληματικών πρακτικών μπορεί να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην ευαισθητοποίηση στις χώρες προέλευσης καθώς και των μεταναστών σχετικά με τους κινδύνους αυτών των ταξιδιών, που μπορεί να οδηγήσουν σε τραγικά περιστατικά».