Σπύρος Ξένος: Ανοικτή επιστολή στον Πρόεδρο του Εφορευτικού Συμβουλίου της Δημόσιας Ιστορικής Βιβλιοθήκης Ζακύνθου

ΑΝΟΙΚΤΗ ΕΠΙΣΤΟΛΗ

Κύριε Πρόεδρε του Εφορευτικού Συμβουλίου της Δημόσιας Ιστορικής Βιβλιοθήκης Ζακύνθου,

Δια της παρούσης επιστολής μου, θα επιθυμούσα να Σάς γνωρίσω και συνάμα να παρακαλέσω, όπως στα πλαίσια των καθηκόντων Σας, αναλάβετε μια εξαιρετικά χρήσιμη, αν και ασυνήθιστη, στους χρόνους μας πρωτοβουλία.

Ως εκ τούτου, και αφού πρώτα με μεγάλη χαρά πληροφορήθηκα ότι, αφενός μεν, ολοκληρώθηκε μετά από τριάντα- δύο (32) ολόκληρα χρόνια η καταγραφή του Αρχείου του αείμνηστου Ντίνου Κονόμου και, αφετέρου δε, σημαντικές ενέργειες εκκολάπτονται, σχετικές με τα Αρχεία των οικογενειών Κουμούτου και Ρώμα, φρονώ πώς έφτασε η στιγμή να μπείτε μπροστά στην προσπάθεια ανάκτησης ενός ακόμη χαμένου θησαυρού της Ζακύνθου, έστω και αν τα μεγάλα καθημερινά προβλήματα και οι βασικές ανάγκες αυτού του τόπου, παραμένουν δυστυχώς δισεπίλυτα. Παρά ταύτα, όπως όλοι καλά γνωρίζουμε, η Σεισμοπυρκαγιά του Αυγούστου του 1953, η καταστροφή του Αρκίβιου, της Δημόσιας αλλά και της Φωσκολιανής βιβλιοθήκης, η εξαφάνιση τήδε κακείσε ιδιωτικών αρχείων και συλλογών, επιβάλλουν δυστυχώς τη συνεχή και καθημερινή προσπάθεια αναζήτησης κάθε μαρτυρίας ενός αλλοτινού αξέχαστου πολιτισμού.

Αναφέρομαι, λοιπόν, στους πενήντα- εννιά (59) χειρόγραφους κώδικες, οι οποίοι φυλάσσονται στη Μαρκιανή Βιβλιοθήκη της Βενετίας (Codici Naniani) και τους οποίους αφαίρεσε από τις βιβλιοθήκες μονών και ναών της Ζακύνθου ο βενετός αξιωματούχος Giacomo Nani, με την ιδιότητα του γενικού προβλεπτή θαλάσσης, κατά το χρονικό διάστημα 1776-1779.

Όπως αναφέρει ο Νικόλαος Κατραμής «…η νήσος αύτη (Ζάκυνθος) επλούτει ανέκαθεν Κωδίκων και παντοδαπών χειρογράφων, τα πλείστα των οποίων εφαρπαγέντα,… μετηνέχθησαν εις την αλλοδαπήν…παραλείποντες τους αλλαχού μεταβιβασθέντας κώδικας, σημειούμεν ενταύθα μόνον ολίγιστους των εις Βενετίαν εκ Ζακύνθου μετακομισθέντων…».

Οι χειρόγραφοι αυτοί κώδικες (16ος – 18ος αιων.), οι προερχόμενοι από τη μονή του Κάτου Αι Γιώργη των Κρημνών, τη μονή της Αγίας Αικατερίνης των Σιναιτών, τη μονή της Υπεραγίας Θεοτόκου στα Στροφάδια, τη μονή του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου στην Λαγγάδα, τον ναό του Σωτήρος Παντοκράτορος στον Αιγιαλό της πόλης της Ζακύνθου, τον ναό του Αγίου Γεωργίου στο Χαλεπάκι το αρχείο της οικογένειας Νικολάου Συγούρου κ.α., πέραν της θεολογικής και λειτουργικής τους αδιαμφισβήτητης αξίας, προσφέρουν και έναν απίστευτο πλούτο πρωτότυπων πληροφοριών (μαρτυρίες) σχετικών με τοπικά γεγονότα του 16ου και 17ου αιων., ειδήσεων, επισκέψεων, λογαριασμών, διευθετήσεων, περιγραφών φυσικών φαινομένων, μοναχολογίων καθώς και πολύτιμων νοταριακών πράξεων.

Σε ότι κυρίως με αφορά, οι κώδικες της μονής του Αγίου Γεωργίου των Γκρεμνών, κόπος και επιμέλεια των Βαρλαάμ Μπελέτη πρώτου Ηγουμένου της παλαιάς μονής πάνω στο Νησί του Αι Γιώργη, Παχωμίου Ρουσάνου και Ιεροθέου του Μούσουρα, φαντάζεσθε, ότι ένεκα των πρόσφατων εξελίξεων, μονοπωλούν το ερευνητικό ενδιαφέρον μου.

Εν κατακλείδι, Σας γνωστοποιώ και ζητώ από Σας, όπως αναλάβετε την πρωτοβουλία της κατάθεσης του σχετικού αιτήματος επαναπατρισμού ενός σημαντικού χαμένου θησαυρού της Ελλάδας, των Επτανήσων και της Ζακύνθου, αλλά και του συντονισμού των απαραίτητων ενεργειών από κοινού με το Οικουμενικό Πατριαρχείο, την Προεδρεία της Δημοκρατίας, την Εκκλησία της Ελλάδος, την Ι.Μ. Ζακύνθου, τα Υπουργεία Παιδείας και Πολιτισμού, την Περιφέρεια Ιονίων Νήσων, τον Δήμαρχο και το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Ζακύνθου, την Εφορεία Αρχαιοτήτων, τα Γενικά Αρχεία του Κράτους κ.α.
Σας ενημερώνω δε ότι όλο το απαραίτητο, για τη σύνταξη της σχετικής αιτήσεως, υλικό (βιβλιογραφία), βρίσκεται εκτός εμπορίου στη διάθεσή Σας.

Τέλος, προσδοκώντας με δεσμευμένες ελπίδες, η παρούσα επιστολή να εξελιχθεί σε ένα πανζακυνθιακό αίτημα, μακριά και πέρα του τοπικού φαινομένου «κάτσε να ξημερωθούμε και βλέπουμε», έχω την ηθική υποχρέωση να Σάς ενημερώσω ότι πριν πολλά χρόνια (1996), το ίδιο σε γενικές γραμμές αίτημα, διατυπώθηκε και από την Μαριάννα Κολυβά, αλλά δυστυχώς παρέμεινε μέχρι σήμερα κενό γράμμα, εντός των πολιτικών πλαισίων διαχείρισης μιας αφόρητης πολιτιστικής μιζέριας.

Ζάκυνθος 5-4-2022
ΣΠΥΡΟΣ ΞΕΝΟΣ

The post Σπύρος Ξένος: Ανοικτή επιστολή στον Πρόεδρο του Εφορευτικού Συμβουλίου της Δημόσιας Ιστορικής Βιβλιοθήκης Ζακύνθου appeared first on ZANTETIMES.GR.