«Μετρημένο τόπο έχουν οι σοφοί
Και στα παιδιά δοσμένος είναι ό ίδιος αλλ’
Απέραντος!»
Οδυσσέας Ελύτης
(Μια αναφορά στις διακρίσεις που έλαβαν οι έφηβοι του Θεατρικού Εργαστηρίου «ΦΙΕΡΑ» στο 7ο Πανελλήνιο Φεστιβάλ Ερασιτεχνικού Θεάτρου του Δήμου Μονεμβασίας με την παράσταση του Σοφοκλή «ΟΙΔΙΠΟΥΣ ΕΠΙ ΚΟΛΩΝΩ (28-7-23)»
Συγκίνηση και περηφάνια για τους 16 Ζακυνθινούς έφηβους που γνώρισαν το θέατρο στα σχολειά του νησιού μας, καλλιέργησαν ψυχή και ήθος μεγαλώνοντας μέσα από τους παιδαγωγικούς δρόμους του θεατρικού εργαστηρίου ‘ΦΙΕΡΑ’ και μόλις πριν από λίγους μήνες εξέφρασαν αυθόρμητα την επιθυμία να αναμετρηθούν με τον βαθιά ανθρώπινο και στοχαστικό λόγο της αρχαίας ελληνικής τραγωδίας! Μέσα σε επτά μήνες , ακολούθησαν τα βαριά βήματα του τυραννισμένου Οιδίποδα, από τα αναπάντεχα χτυπήματα της Διονυσιακής μοίρας των βασιλιάδων της Θήβας μέχρι τη συγχώρεση των ευγενών ανθρώπων και θεοτήτων της σεβάσμιας πόλης της Αθήνας και την αποθέωση του τραγικού ήρωα μέσα στο Απολλώνιο φως , ανεβάζοντας την πολύ σπουδαία τραγωδία και κύκνειο άσμα του Σοφοκλή: « ΟΙΔΙΠΟΥΣ ΕΠΙ ΚΟΛΩΝΩ» !
Η παράσταση, προορισμένη για να ανεβεί στις 23-25 Ιουλίου στο Κάστρο της Ζακύνθου, παρουσιάστηκε τελικά στο Κηποθέατρο του ‘Αυριακού’ στις 3 και 4 Αυγούστου, αφού προηγουμένως είχε προκριθεί και συμμετάσχει στο 7ο Πανελλήνιο Φεστιβάλ Ερασιτεχνικού Θεάτρου του Δήμου Μονεμβασίας , στους Μολάους Λακωνίας
(28-7-2023).Μια εξαιρετική και μοναδική για την πολιτιστική ανάπτυξη της χώρας μας διοργάνωση του Δήμου Μονεμβασιάς, που, για έβδομη συνεχή χρονιά, αγκαλιάζει θεατρικές ερασιτεχνικές ομάδες υψηλού επιπέδου, από ολόκληρη την Ελλάδα, και- με μια αξέχαστη φιλοξενία στη Μαθητική Εστία των Μολάων και στο θέατρο που στεγάζεται μέσα στον ίδιο προαύλιο χώρο του Γυμνασίου Μολάων- διδάσκει ότι ο πολιτισμός αποτελεί καθημερινότητα και τρόπο ζωής και όχι πολυτέλεια και τρόπο διασκέδασης!
«Παντού που γύρισα μόνο σε σας εδώ βρήκα ευλάβεια και καλοσύνη και την τίμια αλήθεια και όσα έχω από σένα τα έχω”, είναι τα λόγια ευγνωμοσύνης του Οιδίποδα στον Θησέα , λαμπρό προστάτη και διάδοχο της γνώσης του!
Απέραντη ευγνωμοσύνη και συμπάθεια και τα δικά μας συναισθήματα για την αναπάντεχη αυτή γνωριμία με τη φύση των Διονυσιακών γιορτών- εν μέσω του σύγχρονου κόσμου μας -και την αναγνώριση του λαμπρού πολιτιστικού εγχειρήματος των εφήβων μας από την καταξιωμένη κριτική επιτροπή του φεστιβάλ- σπουδαίους ανθρώπους των γραμμάτων και των τεχνών- οι οποίοι τίμησαν την ομάδα μας με τις εξής διακρίσεις:
- ΕΠΑΙΝΟΣ ΕΡΜΗΝΕΙΑΣ ΣΥΝΟΛΟΥ απονέμεται στο Εφηβικό Θεατρικό Εργαστήρι «Φιέρα» (Ζάκυνθος), για την παράσταση «Οιδίπους επί Κολωνώ» του Σοφοκλή, ως πρότυπο παράστασης αρχαίου δράματος από μαθητές.
- ΒΡΑΒΕΙΟ Α΄ ΑΝΔΡΙΚΟΥ ΡΟΛΟΥ: Απονέμεται εξ ημισείας στους Φερνάντο Μπάλα, για τον ρόλο του Οιδίποδα στην παράσταση «Οιδίπους επί Κολωνώ» του Σοφοκλή, και Χρήστο Δημητρίου, για τον ρόλο του Οιδίποδα στην παράσταση «Οιδίποδας Τύραννος» του Σοφοκλή (Εφηβικό Θεατρικό Εργαστήρι «Φιέρα», Ζάκυνθος, και ομάδα «Θεατρική Συμπαιγνία», Ιωάννινα, αντίστοιχα).
Η παράσταση υπήρξε επίσης υποψήφια για το βραβείο καλύτερης παράστασης ανάμεσα στις 6 καλύτερες του φεστιβάλ.
Η τραγωδία ανέβηκε σε μετάφραση Κώστα Τοπούζη, διασκευή και διδασκαλία δραματικής τέχνης ΄Εφης Λάζου, μουσική Νίκου Ξένου, μουσική διδασκαλία Μιχάλη Τσαούση, κινησιολογία και μουσική Capoeira Σπύρου Πλέσσα, χορογραφίες Γωγώ Γκιβέτση, σκηνικά και σχεδιασμό κοστουμιών Χάιδω Χριστοδούλου και κατασκευή κοστουμιών Πωλίνα Κάρδαρη.
Η κριτική που γράφτηκε από τη θεατρολόγο Κατερίνα Θεοδωράτου στα πλαίσια του Φεστιβάλ είναι αποκαλυπτική:
ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΚΡΙΤΙΚΗΣ ΣΤΟ 7ο ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΕΡΑΣΙΤΕΧΝΙΚΟΥ ΘΕΑΤΡΟΥ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΜΟΝΕΜΒΑΣΙΑΣ
«Αν ο Μύθος στο πρόσωπο του Οδυσσέα ενσαρκώνει τη ζωτικότητα, τη δύναμη, το πρωτεϊκό στοιχείο της προσαρμογής που διαθέτει η ανθρώπινη φύση, μαζί και τη δυναμικότητα και την εντελέχειά της, στο πρόσωπο του Οιδίποδα αποτυπώνει την τραγική, χθόνια πλευρά της, τη ματαιότητα και το ατελέσφορο κάθε ανθρώπινης δράσης, την ανημπόρια να επέμβει ο άνθρωπος στη Μοίρα του, τη γυμνότητα και το άοπλο δέος του μπροστά σε αυτό που τον υπερβαίνει. Ο Οιδίπους συγκεντρώνει πυρηνικά στη σκοτεινή περσόνα του τον αχαρτογράφητο κόσμο της ανθρώπινης Προπατορικής Πτώσης.
Δέσμιος της Κατάρας του Θηβαϊκού Κύκλου, που ανοίγει με τον Γενάρχη των Θηβών Κάδμο (που σκότωσε το ιερό Φίδι του θεού Άρη) και συνεχίζεται με τον εγγονό του και διώκτη της Διονυσιακής λατρείας Λάβδακο (που τη μεταδίδει σαν γενετική δυσμορφία στον δικό του γιο Λάιο, απαγωγέα και βιαστή του νεαρού Χρύσιππου), ο Οιδίπους είναι εν αγνοία του προγραμμένος ως τιμωρός του πατρικού εγκλήματος. Είναι ο πρώτος κρίκος αυτής της αλυσίδας αίματος, που ΔΕΝ ΓΝΩΡΙΖΕΙ. Ένας πρώιμος νεωτερικός άνθρωπος που επιχειρεί μέσα από τον Ορθό Λόγο να διαφύγει τη Μοίρα που του επιφυλάσσουν οι χρησμοί, πυροδοτώντας μια ιδιότυπη θεομαχία: Φεύγει από αυτούς που νόμιζε γονείς του και η πυξίδα της Ειμαρμένης τον οδηγεί στη Θήβα, στον πραγματικό του πατέρα. Η οξύνοιά του λύνει το αίνιγμα της Σφίγγας (ένα αίνιγμα του οποίου η απάντηση ήταν «ο άνθρωπος», πόσο βαθιά ειρωνικό!) και του χαρίζει έναν θρόνο και μία Βασίλισσα οδηγώντας τον ταυτόχρονα στο αδιανόητο μίασμα της αιμομιξίας. Ο ίδιος ο Ορθός Λόγος θα τον οδηγήσει στην επίγνωση, στην τελική του συντριβή και σε μία νέα φυγή.
Διαγράφει μία οδυσσεϊκή πορεία, με απόληξη τον Κολωνό, όπου εξαγνίζεται και πεθαίνει, μόνο που αυτός δεν γνωρίζει την Ιθάκη του, όπως ο Οδυσσέας, αλλά την επινοεί·̇ δεν ζητά να επιστρέψει σε καμιά πατρίδα, επιζητά μόνο έναν τόπο ανάπαυσης και εξιλασμού. Στη δημοκρατική Αθήνα, όπου κυβερνά ο πεφωτισμένος ηγέτης Θησέας με οδηγούς τη λογική και τον ουμανισμό, βρίσκει επιτέλους καταφύγιο το ταλαιπωρημένο σαρκίο και η τραυματισμένη ψυχή του.
Ο Σοφοκλής, με τον Οιδίποδα επί Κολωνώ (χρονολογείται μεταξύ 411-406 π.Χ., χρονιά θανάτου του Ποιητή) γράφει πιθανότατα το κύκνειο άσμα του: έναν ύμνο στην Αθηναϊκή Δημοκρατία που έχει τρωθεί ανεπανόρθωτα από τον -σε εξέλιξη ακόμα- Πελοποννησιακό Πόλεμο, μαζί και μία πραγματεία Θανάτου. Ο Οιδίπους, τυφλωμένος από το ανελέητο φως μιας αβάσταχτης αλήθειας, ανήμπορος, καθημαγμένος και ικέτης, θα βρει λύτρωση και την πολυπόθητη Κάθαρση στην εκδημία του και, μέσα στην απόλυτη συντριβή του, επιτελείται ένα είδος αφηρωισμού: Δύο πόλεις, η Θήβα μέσω του Κρέοντα και η Αθήνα τον διεκδικούν ως χθόνια θεότητα, περίπου με τον τρόπο που αγιοποιούνται οι αμαρτωλοί στην Ορθοδοξία. Τον κερδίζει η δημοκρατική και πεφωτισμένη Αθήνα. Ο γιος του Πολυνείκης εκλιπαρεί τη βοήθειά του για να ανακτήσει τον θρόνο της Θήβας, αλλά εκείνος τού μεταβιβάζει την πατρώα αρά, δίνοντας τελετουργικά τη σκυτάλη της ζωής και της συνέχειας στις κόρες του, ως θηλυκή ζωική δύναμη, εισάγοντας έτσι μία ιδιότυπη μητριαρχία.
Την όχι ιδιαίτερα δημοφιλή (ούτε σε επαγγελματικά ούτε σε ερασιτεχνικά σχήματα) αυτή τραγωδία επέλεξε το εφηβικό τμήμα του Ζακυνθινού θεατρικού εργαστηρίου «Φιέρα» να παρουσιάσει εδώ στο Φεστιβάλ του Δήμου Μονεμβασίας. Με σεβασμό αλλά και με τόλμη και ωριμότητα δυσανάλογη του νεαρού της ηλικίας τους, υπό την καθοδήγηση της σκηνοθέτριας και Δασκάλας τους Έφης Λάζου αναμετρήθηκαν με το κλασικό κείμενο, δημιουργώντας μία παράσταση-εμπειρία. Οι γυμνασμένες φωνές τους προσέδωσαν όγκο και βάρος στον τραγικό λόγο, ούτε μία λέξη δεν «πήγε χαμένη». Ο χορός απολύτως αρμονικός, με εξαιρετική στην απλότητά της κίνηση, η -ζωντανή- μουσική σχολίαζε υπέροχα τη δράση, τα κοστούμια λειτουργικά, χωρίς περιττούς νεωτερισμούς αλλά και χωρίς ίχνος από την κιτς αρχαιοπρέπεια που συχνά συναντάμε ακόμα και σε επαγγελματικές παραστάσεις τραγωδίας. Ο Οιδίπους του εφήβου Φερνάντο Μπάλα σπαραχτικός αλλά με όλη τη βασιλική μεγαλοπρέπεια και το βάρος του πρεσβύτη, απέδωσε έξοχα την τυφλότητα με το μονίμως δακρυσμένο, ατενές του βλέμμα. Οι Αναστασία Μάργαρη και Ιουλία Κουκουμτζή, ως Κρέων και Θησέας αντίστοιχα, απέδωσαν με επάρκεια τους κόντρα στο φύλο τους ρόλους, χωρίς την προσφυγή σε μεταμφίεση, που θα μείωνε κατά τη γνώμη μου το τραγικό τους βάρος.
Οι αναφορές στα παιδιά ενδεικτικές, θα μπορούσαν να γραφτούν τόμοι για αυτή την παράσταση-υπόδειγμα εφηβικού θεάτρου, και άλλα τόσα για τη σπουδαιότητα της θεατρικής καλλιέργειας για τα παιδιά αυτής της ηλικίας. Εμείς οι θεατές αυτής της παράστασης δεν θα ξεχάσουμε ποτέ το σοβαρό, καθαρό τους βλέμμα, που ατένιζε το Αιώνιο. Ούτε και εκείνα πιστεύω. Και αυτό είναι ίσως ό,τι μετράει περισσότερο…»
Κατερίνα Θεοδωράτου, Θεατρολόγος
Υ.Γ.(1) Οι συντελεστές και τα παιδιά της θεατρικής παράστασης ευχαριστούν από καρδιάς το Δήμο Μονεμβασιάς για την υπέροχη διοργάνωση και καταπληκτική φιλοξενία!
Μακάρι να μπορέσουμε μια μέρα να τους το ανταποδώσουμε!
Υ.Γ. (2) Για όσους δεν μπόρεσαν να παρακολουθήσουν την παράσταση αλλά θα ήθελαν, μπορούν να επισκεφτούν τον παρακάτω σύνδεσμο:
The post Εφηβικό Τμήμα Θεατρικού Εργαστηρίου «Φιέρα»: 7ο Πανελλήνιο Φεστιβάλ Ερασιτεχνικού Θεάτρου του Δήμου Μονεμβασίας | Παράσταση του Σοφοκλή «Οιδίπους επί Κολωνώ» (Βίντεο) appeared first on ZANTETIMES.GR.